Jest na wzdolskim cmentarzu zapomniany grób. Tablica głosi, że pochowana osoba to:
Adam Szwarcenberg Czerny
Kawaler Virtuti Militari
1894-1944
Skrytobójczo zamordowany
Prosi o westchnienie do Boga
Napis jest bardzo intrygujący. Wzbudzający zainteresowania młodych historyków. Zaczęliśmy więc szukać informacji o pochowanej osobie. Pierwszy krok naszych poszukiwań zaprowadził nas do kościoła. Tam znajdują się stare księgi w których mieliśmy nadzieję znaleźć informację o śmierci Adam Szwarcenberga. Niestety nic nie znaleźliśmy. Pojawiło się więc pytanie – dlaczego?
Dlaczego ksiądz Antoni Drygas nie umieścił w dokumentach poszukiwanych przez nas informacji ?
Ksiądz, który był znany z wielkiej skrupulatności przy prowadzeniu ksiąg kościelnych.
A może nasz bohater zginął nie we Wzdole, tylko tu został pochowany? Zaczęliśmy szukać dalej. Wykaz Legionistów Polskich 1914-1918 znajdujący się w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku podaje, że Adam Szwarcenberg Czerny urodził się w 1894r w Krakowie lub jego okolicach. W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich najprawdopodobniej w 1 Pułku Ułanów (pułk jazdy pod dowództwem Władysława Beliny – Prażmowskiego). Nasz bohater był karykaturzystą i rysownikiem. W Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego w Warszawie znajduje się teczka karykatur wykonanych przez Szwarcenberga przedstawiających marszałka Józefa Piłsudskiego widzianego oczami przedstawicieli różnych ówczesnych ugrupowań politycznych. Na wewnętrznej stronie okładki widnieje dedykacja autora z 1930r. Muzeum o samym autorze podaje krótką informację, że został zamordowany przez Niemców w lasach kieleckich w 1943r.
W okresie międzywojennym rodzina Czernych zamieszkiwała dobra w Proszowicach, dziś jest to powiat kazimierzowski. Ale czy to rodzina naszego bohatera?
Pytań i wątpliwości mamy jeszcze wiele.
